پژوهش جدید: ایران آسیب‌پذیرترین کشور خاورمیانه در برابر گرمایش زمین است

بر اساس این گزارش، خاورمیانه از آسیب‌پذیرترین نقاط جهان در برابر افزایش تغییرات اقلیمی است و ایران نیز بدترین چشم‌انداز را دارد

نتیجه پژوهش جدید:

ایران آسیب‌پذیرترین کشور خاورمیانه در برابر گرمایش زمین است

نتیجه یک پژوهش جدید نشان می‌دهد شمار مرگ و میر انسانیِ ناشی از ادامه گرمایش زمین در خاورمیانه و شاخ آفریقا، بین ۱۰ تا ۶۰ برابر افزایش می‌یابد و ایران «آسیب‌پذیرترین» کشور منطقه از این نظر است.

بر اساس این پژوهش که در مجله علمی «لنست» منتشر شده، در حال حاضر، شمار مرگ و میرهای ناشی از گرمایش زمین در خاورمیانه، به‌طور متوسط ۲.۱ نفر به ازای ۱۰۰ هزار نفر است، اما اگر گرمایش زمین با روند کنونی ادامه یابد، تا دهه ۶۰ قرن جاری، این رقم به بالای ۱۲۳ نفر خواهد رسید.

در مورد ایران، هم‌اکنون این رقم ۱۱ مورد مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است که پنج برابر متوسط خاورمیانه است، اما تا چهار دهه آینده این رقم به ۴۲۳ نفر خواهد رسید.

این گزارش در ادامه می‌افزاید که اگر جامعه جهانی بتواند میزان گرمایش زمین را در محدوده «۲ درجه» نگه دارد، شمار مرگ و میرهای ناشی از این پدیده در خاورمیانه به حدود ۲۰ نفر به ازای ۱۰۰ هزار نفر خواهد رسید؛ به عبارتی شتاب رشد آن ۸۰ درصد کاهش خواهد یافت، اما باز هم ۱۰ برابر سطح کنونی است.

بر اساس این گزارش، خاورمیانه از آسیب‌پذیرترین نقاط جهان در برابر افزایش گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی است و ایران نیز در میان این کشورها بدترین چشم‌انداز را دارد.

در حال حاضر ایران از این لحاظ، بعد از مصر، مقام دوم خاورمیانه و شاخ آفریقا را دارد، اما تا چهار دهه آینده ایران صدرنشین مرگ‌و‌میر انسانی ناشی از پدیده گرمایش خواهد بود.

این گزارش می‌افزاید هم‌اکنون شمار مرگ و میر سالانه ناشی از گرمایش زمین در ایران حدود ۱۷۰۳ نفر و حتی شش برابر عربستان است.

مهمترین عامل گرمایش زمین، انتشار گازهای گلخانه‌ای است. آمارهای بین‌المللی، از جمله بانک جهانی، آژانس بین‌المللی انرژی و پروژه جهانی کربن نشان می‌دهد ایران بیشترین انتشار گازهای گلخانه‌ای در خاورمیانه را دارد و در سطح جهانی نیز در مقام هفتم قرار گرفته است.

آمارهای پروژه جهانی کربن نشان می‌دهد ایران سالانه فقط ۷۵۰ میلیون تن انتشار دی‌اکسید کربن حاصل از سوخت‌های فسیلی دارد که حتی از انتشار گازهای گلخانه‌ای آلمان نیز که اقتصادش ۱۲ برابر بزرگ‌تر از ایران است، بیشتر است.

همچنین این آمارها نشان از افزایش چشمگیر تولید گازهای گلخانه‌ای در ایران است، بطوری که از ابتدای دهه گذشته تا سال ۲۰۲۱، تولید گازهای گلخانه‌ای ایران ۳۱ درصد رشد داشته است.

چنین سرعت رشد و حجم عظیمی از تولید گازهای گلخانه‌ای ایران در حالی است که این کشور طبق توافقنامه پاریس، متعهد شده بود تولید گازهای گلخانه‌ای خود را تا سال ۲۰۳۰ حتی ۴ درصد نیز کاهش دهد و مدعی شده بود حتی این کاهش می‌تواند به ۱۲ درصد برسد.

انتشار افسارگسیخته گازهای گلخانه‌ای ایران طی سال‌های گذشته باعث آلودگی شدید هوا شده، به‌طوری که بسیاری از شهرهای بزرگ کشور در سال گذشته تنها چند روز هوای سالم را تجربه کرده‌اند.


هشدار در مورد «بیابانی‌شدن مازندران تا ۱۵ سال دیگر»

درحالی‌که رئیس مدیریت بحران کشور با اشاره به خشکسالی‌ها می‌گوید «اگر توجه ویژه‌ای به منطقه مازندران نشود در ۱۵ سال آینده شاهد بیابانی شدن مازندران خواهیم بود»، استاندار این استان روز یک‌شنبه ۶ فروردین توضیح داد که این استان اکنون بارش کافی دارد و مشکل در سوءمدیریت است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدحسن نامی، رئیس مدیریت بحران کشور، در حاشیه سفر به مازندران گفت که «با تغییرات شدید آب‌وهوایی و اقلیمی در مازندران روبه‌رو هستیم و هر روز عدم تعادل بیشتر بین جو و اتمسفر را شاهدیم».

این سخنان او در مورد «عدم تعادل بیشتر بین جو و اتمسفر» در حالی بیان می‌شود که جو و اتمسفر مفاهیمی مترادف هستند.

محمدحسن نامی در ادامه افزود که «با توجه به وقوع خشکسالی‌ها در ۱۵ سال آینده استان مازندران به یکی از استان‌های بیابانی تبدیل می‌شود و باید چاره‌ای عمیق در این خصوص اندیشید تا مردم نیز باغ‌های خود را خردتر نکنند و برای اقتصاد منطقه باید چاره‌اندیشی دیگری داشت.»

پس از او، محمود حسینی‌پور، استاندار مازندران، پیش از ظهر یکشنبه در جلسه شورای حفاظت منابع آبی استان، با بیان این‌که میزان بارش‌ها در سال قبل در مازندران به بیش از ۷۰۰ میلی‌متر رسیده است، گفت: «این بارش‌ها نشان می‌دهد که مشکل کم‌آبی نداریم بلکه مشکل سوءمدیریت داریم.»

محمود حسینی‌پور الگوی مصرف آب در این استان را بی‌رویه و بحرانی توصیف کرد و گفت که «مصرف آب در بخش خانگی نیز نگران‌کننده است و باید آژیر خطر شورای حفاظت منابع آب به صدا درآید زیرا وضعیت مایه نگرانی است.»

در سال‌های اخیر و با ادامه روند جنگل‌زدایی،‌ ویلاسازی بی‌رویه، کوه‌خواری، پدیده ماسه‌خواری در سواحل شمال ایران و غیره، به تعداد بحران‌هایی چون سیل، زمین‌لغزه و خشکسالی در مازندران افزوده شده است.

این روند به‌گونه‌ای سرعت گرفته است که روز ۶ مرداد ۱۴۰۰ گزارشی از خشک شدن رودخانه پرآب چالوس در استان مازندران منتشر شد.

هادی کیادلیری، عضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه علوم تحقیقات، در این مورد گفته بود «سدهای انحرافی انتقال آب برای کشاورزی باعث مرگ یکی از خروشان‌ترین رودخانه‌های کشور شد و این رودخانه محل تخم‌ریزی ماهیان ارزشمندی بوده که متأسفانه با خشک شدن آن، نسلشان از بین رفته است.»