تورم ۴۰ درصدی و پیش‌بینی افزایش فقر مطلق در ایران

مرکز آمار ایران به تازگی اعلام کرد تورم سالانه در اسفند ماه ۱۴۰۰ اندکی بیش از ۴۰ درصد بوده است. این میزان، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه پایانی سال گذشته را نشان می‌دهد.

بر این اساس بهای کالاها و خدمات اصلی مورد نیاز مردم طی سال گذشته بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است. با وجود این روند، ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در نشست ۱۷ اسفند مجلس خبرگان وعده ریشه‌کن کردن فقر مطلق در ایران را داد.

این وعده‌ای است که حسن روحانی هم در جریان مبارزات انتخاباتی سال ۹۶ داده بود. با وجود این، وزارت کار دولت سیزدهم مهرماه پارسال اعلام کرد یک سوم جمعیت ایران در فقر مطلق به سر می‌برند.

“فقر مطلق بسیار بیشتر می‌شود”

رییس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به وعده اخیر ابراهیم رئیسی گفته است: «با شکلی که عمل می‌شود نه تنها فقر مطلق از بین نمی‌رود بلکه بسیار بیشتر می‌شود و دهک‌های کم‌درآمد با مشکلات بسیار بیشتری مواجه می‌شوند.»

خبرگزاری ایلنا دوم فروردین از قول خسرو فروغان گران‌سایه نوشت، گرچه حداقل دستمزد در سال جاری حدود ۵۷ درصد افزایش یافته اما دریافت مالیات بیشتر و بالارفتن بهای سوخت حتما باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

او می‌گوید به خاطر نبود سیستم نظارت قوی برای کنترل قیمت‌ها و ساماندهی نشدن قیمت‌گذاری‌ها “افزایش حقوق نسبت به افزایش قیمت بسیار کمتر خواهد بود”.

عضو اتاق بازرگانی با ابراز تردید درباره وعده‌های دولت برای کنترل تورم و فقرزدایی می‌گوید: «در مجموع چند موضوع و مصوبه در کنار هم قرار گرفته که تجربه بازار نشان می‌دهد آنچه اتفاق خواهد افتاد با آنچه کارشناسان در روی کاغذ می‌گویند کاملا متفاوت بوده و وضعیت نامطلوبی در انتظارمان است.»

گسترش فقر با وجود شعارهای فقرزدایی

شعار مبارزه با فقر در سال‌های گذشته توسط دولت‌های دیگر نیز تکرار شده است اما گزارش نهادهای تخصصی حکایت از افزایش شدید فقر مطلق در ایران دارد که وزارت کار هم سال گذشته این روند را تائید کرد.

فرشاد مومنی، استاد دانشگاه و رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد زمانی در دیدار با مدیران و برخی از پژوهشگران موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با اشاره به گزارش این موسسه در خصوص “وضعیت نامطلوب فقر در روستاها” نسبت به افزایش سریع جمعیت زیر خط فقر در ایران هشدار داده بود.

خبرگزاری ایسنا، دهم آبان سال پیش به نقل از مومنی نوشت: «نتایج پژوهش‌ها، به‌ویژه مطالعه موسسه عالی پژوهش نشان می‌دهد که در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹ جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده و این نیازمند گفت‌وگوهای جدی است و باید بررسی شود که چه عواملی موجبات ایجاد این شوک را فراهم کرده است.»

وزارت کار سال پیش گزارشی منتشر کرد که مطابق آن طی یک دهه اخیر مصرف گوشت و برنج در میان شهروندان ایرانی به طور میانگین نصف شده و مصرف لبنیات هم به شکل محسوسی کاهش یافته است.

یکی از جلوه‌های فقر شدید افزایش زباله‌گردی در کلان‌شهرها است. علی دیزجی، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری تهران چندی پیش به ایلنا گفت، برآورد می‌شود حدود چهار هزار و ۵۰۰ کودک، نوجوان و بزرگ‌سال در پایتخت به طور منظم زباله‌گردی می‌کنند.