ترکیه : جهش کم‌سابقه؛ نرخ تورم سالانه به ۷۰ درصد رسید

قیمت‌‌ها در ترکیه تنها در ماه آوریل بیش از ۷درصد افزایش داشته و این کشور تورمی را تجربه می‌کند که در دو دهه گذشته بی‌سابقه است. پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین و سقوط ارزش برابری لیر از دلایل این جهش عنوان می‌شود.

بر اساس اعلام مرکز آمار ترکیه، نرخ تورم این کشور در یک سال منتهی به آوریل ۲۰۲۲ به  ۹۷/ ۶۹ درصد رسیده که بالاترین میزان رشد قیمت‌ها از فوریه ۲۰۰۲ تاکنون است.

نرخ تورم سالانه در ترکیه در ماه مارس ۱۴/ ۶۱ درصد بود. به این ترتیب تنها در ماه آوریل، قیمت‌ها ۲۵/ ۷درصد افزایش داشته‌اند

دلیل اصلی بالا رفتن نرخ تورم در ترکیه افزایش هزینه‌های انرژی است. این مساله در کنار کاهش ارزش لیر ترکیه به تورم دامن زده و جنگ روسیه و اوکراین نیز بحران را تشدید کرده است. روسیه و اوکراین به ترتیب مهم‌ترین کشورهای صادر کننده انرژی و غلات به ترکیه هستند. 

قیمت بالای کالاهای اساسی برای مصرف‌کنندگان به موضوع داغ سیاست ترکیه در ماه‌های اخیر تبدیل شده است. این در حالی است که تاکنون با وجود تورم افسارگسیخته بانک مرکزی این کشور حاضر به تغییر نرخ بهره بانکی نشده است.

 رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه از مخالفان تغییر نرخ بهره بانکی است؛ چیزی که به عنوان یک ابزار کارآمد علیه بالا رفتن تورم شناخته می‌شود. 

در حالی که یک سال دیگر و در ژوئن ۲۰۲۳ ترکیه شاهد انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود،  سیاستمداران و کارشناسان اقتصادی منتقد اردوغان، دولت او و اداره ملی آمار را به پنهان‌سازی نرخ واقعی تورم متهم می‌کنند.

 به گفته اقتصاددانان مستقل ترک در گروه مطالعات تورم (Enag) نرخ واقعی تورم، دوبرابر میزان رسمی اعلام شده است یعنی حدود ۱۵۶ درصد. 

 اردوغان در ماه ژانویه وعده داده بود که نرخ تورم را “در اسرع وقت” تک رقمی خواهد کرد. هفته گذشته نیز او اعلام کرد که “پس از ماه مه” از رشد نرخ تورم در ترکیه کاسته خواهد شد.

تقریبا از ابتدای سال ۲۰۱۷ تا کنون همواره نرخ تورم در ترکیه دو رقمی بوده است. از زمان به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه این بالاترین میزان نرخ تورم در این کشور است. 

اردوغان در سال‌های گذشته دستور ساخت پل‌ها، فرودگاه‌ها، نیروگاه‌ها و بیمارستان‌ها را صادر کرد.  این پروژه‌ها بر زندگی آن شهروندان ترکیه که درآمد کم‌تری دارند تاثیر مثبتی گذاشته بود.اما کارشناسان اقتصادی از همان زمان انتقاد می‌کردند که ترکیه به جای تولیدات بیشتر، بر کالاهای مصرفی تمرکز کرده و به جای سرمایه‌گذاری روی سیستم آموزشی و ساخت مراکز تولیدی، بیشتر مرکز تجاری احداث کرده است.