فعالیت های سیاسی غالب جريانات سیاسی در ترکيه از چندین ماه پیش برای انتخابات رياست جمهوری سال آینده، شدت گرفته است. در زير، دو مطلب متفاوت، برگرفته از سايت اخبار روز، که کمال فرهمند برای آن سايت ترجمه کرده است :
ترکیه؛ ما با هم از آینده ی کشورمان دفاع می کنیم، «اتحاد قدرت سوسیالیستی» تشکیل شد
مقدمه ی مترجم: انتخابات ریاست جمهوری ترکیه سال آینده برگزار خواهد شد. از چندین ماه پیش فعالیت های سیاسی گسترده ای از سوی همه ی جناح های سیاسی این کشور برای انتخابات سال آینده صورت می گیرد، برنامه های انتخاباتی مختلفی منتشر شده است. در میان نیروهای چپ، کمونیست، سوسیالیست، دموکرات و ترقی خواه گفتگوهای گسترده ای برای ایجاد یک ائتلاف گسترده علیه رئیس جمهور اردوغان در جریان است. ده ها تن از فعالین سیاسی چپ و کمونیست، نویسندگان و فعالان مدنی و اجتماعی، وکلا و روزنامه نگاران در تاریخ ۲۰ اوت در یک نشست مشترک با انتشار بیانیه ای تشکیل «اتحاد قدرت سوسیالیستی» را در شهر آنکارا اعلام کردند.
در بیانیه مطبوعاتی این تشکل که توسط «گامزه یوچسان اوزدمیر» آکادمیسین و از نویسندگان کشور ترکیه خوانده شد، آمده است: «حزب عدالت و توسعه با حذف تدریجی دستاوردهای جمهوری در طول حکومت بیست ساله خود، یک رژیم تمام عیار طرفدار بازار و سیاسی-اسلامی ایجاد کرده است و راه خروجی برای ما باقی گذاشته است. رهایی مردم کشور ما از دست حکومت ارتجاعی که آشکارا به استبداد متوسل خواهد شد، تنها با مبارزه سازمان یافته و پویای لایه های مترقی جامعه محقق می شود.»
این اعلامیه تاکید می کند: ما امضا کنندگان زیر گرد هم می آییم تا برای آینده برابر، آزاد و مستقل کشورمان و گسترش مبارزه مشترک علیه منشأ مشکلات حیاتی زحمتکشان، با رعایت اهداف اساسی زیر، دست به دست هم دهیم.»
متن این بیانیه به شرح زیر است:
ما با هم از آینده کشورمان دفاع می کنیم
ما یکی از حساس ترین دوره های تاریخ جمهوری را پشت سر می گذاریم.
حزب عدالت و توسعه در طول حکومت بیست ساله خود، یک رژیم اسلامگرای سیاسی تمام عیار طرفدار بازار آزاد ایجاد کرده و دستاوردهای جمهوری را یک به یک از بین برده و با سیاست های خود، یوغ نظام امپریالیستی- سرمایه داری را بر کشور ما تحکیم کرده است. این نظام استثمار و ستم که با حذف کامل حقوق و آزادی ها به بقای خود ادامه داده، کشور ما را به فاجعه ای بی پایان کشانده است.
این وضعیت، امروز به اساسی ترین مشکل کشور تبدیل شده و از میان برداشتن این فاجعه ی محصول حزب عدالت و توسعه برای بخش بزرگی از زحمتکشان به موضوع مرگ و زندگی تبدیل شده است.
از سوی دیگر، روشن است که منش و سیاست های راست گرایانه و سرمایه داری «اتحاد ملت» [ائتلافی متشکل از احزاب بورژایی و رقیب اردوغان که در سال ۲۰۱۸ تشکیل شد – م.] نمی تواند راهگشای مشکلات واقعی کشور و مردم ما باشد.
این اتحاد (اتحاد ملت) راه خروجی برای مردم ما ندارد. رهایی کشور ما از دست حکومت ارتجاعی که به انواع فریب و استبداد دست می یازد، تنها از طریق مبارزه سازمان یافته و پویای اقشار مترقی اجتماعی حاصل می شود.
ما برای پایان دادن به این رژیم ضد مردمی در وضعیت حساس پیش رو، امروز نیز مانند گذشته، علیه حزب عدالت و توسعه و نظمی که بیست سال است برقرار کرده، به وظایف خود عمل خواهیم کرد. ما امضا کنندگان زیر با این آگاهی گرد هم می آییم تا برای آینده برابر، آزاد و مستقل کشورمان و گسترش مبارزه مشترک علیه منشأ مشکلات حیاتی زحمتکشان، با رعایت اهداف اساسی زیر، دست به دست هم دهیم.
۱- این رژیم هیولایی که در آن کلیه تصمیمات در مورد آینده کشور و مردم، در دست یک شخص به نمایندگی از منافع سرمایه داخلی و خارجی، ارتجاع و امپریالیسم جمع شده است، باید لغو شود. باید یک مکانیسم یکپارچه، از جمله سیستم انتخاباتی، ایجاد شود تا مشارکت قوی کارگران در سیاست تضمین شود.
۲- ما این نظم اجتماعی و سیاسی که در آن مردم استثمار می شوند و نابرابری و بی عدالتی هر روز عمیق تر می شود را رد می کنیم. شرایط بحرانی، که در آن سرمایه دارها و کارفرمایان ثروتمندتر می شوند و کارگران روز به روز فقیرتر می شوند، خود نشانه فرو پاشی این نظم است. ما متعهد هستیم به این وضعیت پایان دهیم. ما برای جمهوری ای که در آن استثمار و بیکاری از بین می رود و زندگی انسانی برقرار می شود مبارزه می کنیم. خصوصی‌سازی باید پایان یابد، تمام دارایی‌های متعلق به بخش‌های عمومی باید مصادره شود. همه نیازهای انسان به ویژه خدمات آموزشی، بهداشتی و مراقبتی و خدمات عمومی باید به طور مساوی و رایگان ارائه شوند. غارت انحصارات امپریالیستی در سرزمین های ما باید متوقف شود و اقتصاد بر اساس اصل برنامه ریزی دوباره سازماندهی شود.
۳- ما مصمم به مبارزه با امپریالیسم و ایجاد ترکیه ای مستقل هستیم. در زمانی که امپریالیسم جبهه های جنگ جدیدی را گشوده و سرزمین های ما را ویران کرده و سازمان جنگ طلب ناتو با خطرناک ترین سناریوهای جنگی به سیاست های توسعه طلبانه خود سرعت بخشیده است، هدفی که ما سال ها برای آن مبارزه کرده ایم، از هر زمان ضروری تر است: ترکیه باید از ناتو خارج شود. پایگاه های خارجی در کشور ما باید بسته شود.
۴. ما خواهان سکولاریسم و علیه فرقه‌های مسلط بر همه سطوح زندگی دولتی و اجتماعی هستیم. ما علیه ارتجاعی که با کمک دین و مبارزه با تفکر علمی می‌خواهد همه جامعه به‌ویژه زنان، جوانان و کودکان را سرکوب و همه عرصه‌ها را نابود کند، مبارزه می کنیم. آزادی های فرقه ای و کلیسایی باید حذف شوند. وحدت آموزش و پرورش تضمین شود و مدارس و خوابگاه های وابسته به فرقه های دینی تعطیل شود.
۵- آرزوی همه ما جمهوری آزادی است که در آن شهروندی برقرار شود و تبعیض و مخالفت بر اساس تفاوت های قومی، مذهبی، فرقه ای و جنسیتی برطرف شود، جایی که همه برابر و برادرانه زندگی کنند. ما همه کسانی را که خواهان چنین جمهوری ای هستند، به مبارزه مشترک دعوت می کنیم.
به عنوان اتحادیه قدرت سوسیالیستی، ما با هم در جهت این اصول اساسی برای آینده روشن ترکیه گام خواهیم گذاشت. با آگاهی از مسئولیت انقلابی خود در انتخابات پیش رو، در کنار هم از آینده کشورمان دفاع خواهیم کرد.
ما از همه ترقی خواهان، سوسیالیست ها، کمونیست ها، انقلابیون و زحمتکشان میهن پرست می خواهیم که در این مسئولیت سهیم شوند و اتحاد قدرت سوسیالیستی را تقویت کنند.
برگردان برای اخبار روز: کمال فرهمند
ترکیه؛ سیاست های حزب دموکراتیک خلق ها برای انتخابات
سنکار: اتحاد دموکراسی همه بخش ها را به جز اتحاد خلق و اتحاد ملت در بر می گیرد
میثات سانکار رئیس مشترک HDP (حزب دموکراتیک خلق) در گفتگویی با روزنامه ی جمهوریت ترکیه، سیاست های این حزب در مورد انتخابات پیش رو در ترکطه را تشریح کرده است. او می گوید این حزب به دیگر احزاب اپوزیسیون پیشنهاد اعلام یک نامزد مشترک برای انتخابات ریاست جمهوری را داده است. او می گوید اگر این پیشنهاد پذیرفته نشود، اولین گزینه ی حزب دموکراتیک خلق ها اعلام یک نامزد جداگانه است. او تاکید می کند هیچ وحدتی با «ائتلاف ملت» (متشکل از حزب جمهوری خواه خلق و چند حزب دیگر) در انتخابات پارلمانی وجود نخوهد داشت. سنکار به احزاب اپوزیسیون و دموکرات می گوید: بر اصول اولیه برنامه ای توافق کنیم تا بتوانیم در انتخابات پیروز شویم و مسیر ترکیه به سوی دموکراسی، صلح و عدالت را هموار سازیم.
حزب دموکراتیک خلق ها در حال حاضر در «اتحاد کار و آزادی» شرکت دارد. این اتحاد شامل: حزب دموکراتیک خلق ها (HDP)، حزب کارگران ترکیه (TIP)، حزب کارگر (EMEP)، حزب جنبش کارگری (EHP)، حزب آزادی اجتماعی (TOP) و فدراسیون مجامع سوسیالیست (SMF) می باشد که به ائتلاف شش گانه نیز مشهور است.
این گفتگو در تاریخ یک سپتامبرانجام شده است.
نقشه راه «اتحاد کار و آزادی» چیست؟
مهمترین هدفی که از سال ۲۰۲۰ پیش روی خود قرار داده ایم، تشکیل گسترده ترین اتحاد دموکراتیک است. اولویت ائتلاف دموکراسی مبتنی بر «مبارزه مشترک» است و نباید صرفاً به عنوان یک برنامه انتخاباتی تلقی شود. باید بتوانیم در مورد فوری ترین مسائل ترکیه موضع گیری سریعی اتخاذ کنیم. ما با هم، ظلم و ستمی را که قدرت در هر زمینه ای اعمال می کند، فساد در همه جا، غارت و استثمار را در سراسر کشور تجربه می کنیم. باید هر روز با این ها مبارزه کرد و این مبارزه را گسترش داد. طبیعتا کسانی خواهند بود که با نزدیک شدن انتخابات، این وحدت را «انتخابات محور» تفسیر کنند. این قابل درک است. زیرا می دانیم انتخابات پیش رو دارای ویژگی تاریخی است و هر چه به آن نزدیکتر شویم، نیاز به فعالیت دقیق تری خواهیم داشت. ما نیز از آن آگاه هستیم. با این حال، هدف اولیه ما گسترش اتحاد دموکراسی در وسیع ترین سطح ممکن است تا این اتحاد به یک بازیگر کلیدی برای یک شروع جدید، یعنی زندگی دموکراتیک، آزادیخواهانه و برابری طلبانه، چه قبل و چه بعد از انتخابات تبدیل شود.
آیا به «اتحاد ملت» پیشنهاد توافق خواهید داد؟
ما هدف خود را؛ از روز اول مذاکرات، گسترده‌ترین چارچوب ممکن اتحاد قرار داده ایم. منظور ما از اتحاد دموکراسی، فراگیرترین اتحاد بخش های خارج از «اتحاد خلق» و «اتحاد ملت» است. بخش‌های اجتماعی و سیاسی مانند نیروهای کارگری، تشکل‌های حرفه‌ای، جنبش زنان و جنبش های محیط زیست، ساختارهایی هستند که برای گسترش این اتحاد با آن ها اقدام خواهیم کرد. ما هنوز به اتحاد مورد نظرمان نرسیده ایم. به همین دلیل، به مذاکرات خود با نیروهای چپ سوسیالیست و انقلابی که در حال حاضر در این اتحاد نیستند، ادامه خواهیم داد. اتحاد بزرگ مردم ستمدیده، به حاشیه رانده شده و نادیده گرفته شده و سازوکارهای نهادی آن در راس موضوعاتی است که ما در حال حاضر بیشتر روی آن کار میکنیم. نتیجه ی کار در پایان سپتامبر مشخص خواهد شد.
آیا قبل از انتخابات می توان اتحاد بین این ائتلاف ها را ایجاد کرد؟
اگر منظور شما رابطه با «اتحاد ملت» است، ما مدت هاست صراحتا به آن پاسخ داده ایم و اکنون هم به آن اشاره کردم. ما در ائتلاف شش گانه با ۴ حزب که «اتحاد ملت» را تشکیل می دهند، یعنی CHP (حزب جمهوری خواه خلق)، SP (حزب سعادت) و DEVA (حزب دموکراسی و پیشرفت) و حزب آینده در حال گفتگو هستیم. هیئت های ما در صورت نیاز ملاقات می کنند. ما دو بار به صورت علنی با رهبران این احزاب جلساتی داشته ایم. هدف از این مذاکرات ایجاد اتحاد بین ائتلاف ها نبوده است. این دیدارها دعوتی بوده است به مبارزه مشترک دموکراتیک.
در ملاقات های خود در فوریه ۲۰۲۱، ما نه تنها در مورد فشارهای فزاینده، بلکه در مورد مشکلات اساسی در قوه قضاییه رایزنی کردیم. نسبت به تخریب عدالت هشدار دادیم و فراخوان هایی برای کار مشترک در چارچوب امنیت انتخابات پیش رو و لزوم اراده مشترک در برابر اقدامات حکومت در جهت تحدید احزاب مخالف منتشر کردیم. در تورهای انتخاباتی و یا در جلسات هیئت‌هایمان، موضوع اتحاد بین ائتلاف ها در انتخابات هرگز مطرح نبوده و این موضوع در دستور کار ما نیست. درخواست ما برای کار مشترک در زمینه عدالت موجه است. اگر اپوزیسیون می توانست اراده قوی در برابر سرکوب نشان دهد، قوه قضائیه به این راحتی به رویه های ناعادلانه متوسل نمی شد. به عنوان مثال، دستگیری هنرمند گلشن به این آسانی نمی بود. انتظار ما از «اتحاد ملت» این است که در مقابل بی عدالتی شدید، حرکات مخرب و تفرقه افکنانه و سیاست های جنگی که همه اینها را تغذیه می کند، از خود اراده نشان بدهد تا بتوان موضع مشترک اتخاد کرد. فراتر از آن، هیچ ارتباطی با «اتحاد ملت» برای انتخابات پارلمانی وجود ندارد. ما با اتحاد خود وارد انتخابات مجلس خواهیم شد. اما روش مذاکره، گفتگو و اجماع را در مورد نامزد مشترک انتخابات ریاست جمهوری پیشنهاد می کنیم.
آیا جلسه ای در مورد “نامزد مشترک” داشته اید؟
ما تاکنون با هیچ طرفی در این زمینه تماس نداشته ایم. طرف هایی که با آنها به گفتگو ادامه می دهیم گاهی ما را از پیشرفت کار در ائتلاف شش گانه مطلع می کنند، پیشنهاداتی داریم که ارائه می دهیم. اما کاملا اشتباه است این را به عنوان یک مذاکره برای اتحاد درک کنیم. گفت و گو همیشه می تواند و باید باشد.
بر منصور یاوش [شهردار آنکارا] و مرال آکشنر [سیاستمدار ناسیونالیست ترک که مدتی وزیر کشور بود] تفسیر نوشته اید…
ما قرار گذاشته ایم در مورد افراد صحبت نکنیم. این کار قرار دادن کالسکه در جلوی اسب است و ما مصمم بر قرار دادن اسب در مقابل کالسکه هستیم. روش ما در انتخابات از حدود یک سال و نیم پیش مشخص شده است. اعلامیه ۱۱ موردی ما به تاریخ ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۱ حاکی از همین روش است. ما از دیگر احزاب اپوزیسیون می‌خواهیم تا از طریق گفت‌وگوی آزاد و مذاکره مستقیم، به دنبال اجماع بر سر یک نامزد مشترک باشند. ما می خواهیم در مورد تجدید ساختار یا عناصر اساسی یک آغاز جدید بعد از انتخابات گفتگو کنیم. جنجال نام ها پر از دام است.
اگر نامزد اردوغان و ائتلاف ملت در دور دوم باقی بماند چه می شود…
من این را یک بحث خطرناک، پرمخاطره و توام با مشکلات جدی می دانم. اجازه دهید صادقانه بگویم، طرح چنین سوالی و ایجاد سر و صدا در اطراف آن فقط تلاش برای یک آلترناتیو دموکراتیک قوی در برابر دولت فعلی را تضعیف خواهد کرد. حتی اگر کلمه ای هم در مورد آن بگویم، می توانم حدس و گمان ها و تحریف ها را پیش بینی کنم. هدف اصلی ما توافق بر سر برنامه ای مشترک است که در دور اول برنده انتخابات شود و ترکیه را از این ویرانی، فروپاشی، فاجعه و بدبختی نجات دهد. و همچنین تعیین نامزدی که بتواند این برنامه را اجرا کند. ما به عنوان HDP، می گوییم: بیایید روی اصول اساسی برنامه ای که راه را برای دموکراسی، عدالت و صلح در این کشور هموار می کند، توافق کنیم و در دور اول با اختلاف زیادی در انتخابات پیروز شویم.
آیا ائتلاف «کار و آزادی» نامزدی برای ریاست جمهوری معرفی می کند؟
حزب دموکراتیک خلق ها، سیاست انتخابات ریاست جمهوری را از سیاست انتخابات پارلمانی جدا کرده است. اگر قرار است ائتلاف «کار و آزادی» به یک ائتلاف انتخاباتی تبدیل شود، چنین ائتلافی برای انتخابات پارلمانی خواهد بود. ما با سایر احزاب اپوزیسیون در انتخابات ریاست جمهوری در تماس هستیم و تاکید کرده ایم اگر در نتیجه گفتگو و مذاکره باز به توافق برسیم، آماده ی یک نامزد مشترک هستیم. با این حال، اگر درخواست ما از سوی دیگر احزاب اپوزیسیون پاسخ داده نشود، به عنوان ائتلاف دموکراسی، البته گزینه های دیگری را بررسی خواهیم کرد. اولین گزینه طبعا تعیین یک نامزد جداگانه است.
این اظهارات را چگونه ارزیابی می کنید: “قدرت حتی اگر ببازد از بین نمی رود”؟
ما هیچ تردیدی نداریم که در مورد انتخابات به انواع دستکاری ها متوسل می شوند. با این حال، تلاش برای ایجاد این تصور که آنها حتی در صورت شکست در انتخابات نخواهند رفت، بسیار خطرناک است. من برای همه کسانی که خواهان دموکراسی، عدالت و آزادی هستند یک پیام بسیار صریح دارم: هرگز به این حرف ها باور نکنید و به آن ها دامن نزنید. برعکس، ما باید روی کاری تمرکز کنیم که هم در میدان مبارزه و هم در انتخابات، قدرت ما را به حداکثر برساند.
آیا می توانید در مورد ادعاهای «فرایند راه حل جدید» [سیاست حزب عدالت و توسعه برای حل مناقشه ترکیه و پ‌ک‌ک] و بیانیه خود «اجازه دهید احزاب اپوزیسیون با اوجالان ملاقات کنند» توضیح دهید؟
هیچ گفتگو یا تماسی بین حزب عدالت و توسعه یا بلوک دولتی و حزب دموکراتیک خلق ها در این زمینه صورت نگرفته است. با توجه به ذهنیت این دولت و سیاست هایی که در پیش گرفته، راه حلی مثل سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ امکان پذیر به نظر نمی رسد. پیشنهاد ما این است که فرآیند صلح و دگرگونی اجتماعی مبتنی بر یک پایگاه اجتماعی بسیار گسترده با محوریت پارلمان و بدون انتظار از دولت صورت گیرد. نیروهای اصلی که باید اقدام کنند، احزاب اپوزیسیون و دموکراتیک جامعه هستند. ادعای ملاقات دولت با حزب دموکراتیک خلق ها مثل گمانه زنی «عمرالی اجرا می شود» دقیقاً همان شایعاتی است که دولت می خواهد. ما دوست داریم وعده‌های روشن‌تر، و امیدوارکننده‌تری برای آینده از سوی دیگر احزاب اپوزیسیون بشنویم، حتی اگر نه به اندازه ما. معقول ترین و قانونی ترین راه برای جلوگیری از آن که دولت از طرف اوجالان حرف بزند و ایجاد سردرگمی کند؛ ملاقات اوجالان با وکلایش است. از آنجایی که دولت القا می کند که آنها ملاقات می کنند، اپوزیسیون باید بگوید «می خواهیم هیأتی تشکیل دهیم و در امرالی حضور داشته باشیم» تا از این تقلب ها جلوگیری شود.
آیا نامزدی دمیرتاش زیر سوال می رود؟
اگر به این مرحله برسیم که با یک نامزد جداگانه وارد انتخابات ریاست جمهوری شویم، انتخاب کاندید ما با مشارکت و مشورت گسترده صورت خواهد گرفت. موضوع را با صلاح‌الدین دمیرتاش و دوستانمان که به عنوان گروگان‌های سیاسی در زندان به سر می‌برند به تفصیل در میان گذاشته و نظرات و پیشنهادات آنها را دریافت خواهیم کرد. بیشتر از این، برنامه هایی که به نام دوست ما صلاح الدین اعلام شود، ارزشی ندارد. او دوست بسیار ارزشمند ماست. هرگونه ادعای جدایی یا درگیری بین حزب دموکراتیک خلق ها و صلاح الدین دمیرتاش بی اساس است. دمیرتاش در شرایط سختی که دارد؛ از خط و سیاست های حزب حمایت می کند. اجازه نمی دهیم به نام او شایعه ساخته شود.
نظر شما در مورد دستگیری، آزادی و حبس خانگی گولشن چیست؟
موضوع نه به صحبت های گولشن مربوط می شود و نه قانونی است. موضوع نمونه عینی و بارز رویکرد نابردبار، ظالمانه، خصمانه و قطبی این حکومت در قبال آزادی ها و تفاوت هاست. هدف ترساندن جامعه است. برای ساکت کردن هنرمندان، روشنفکران و مخالفان. هر بحثی که خارج از این چارچوب انجام شود بی فایده است. دستگیری گولشن بار دیگر اهمیت حیاتی مبارزه مشترک علیه همه بی عدالتی ها در کشور را به ما نشان داد.
برگردان برای اخبار روز: کمال فرهمند
