پاسخ روسيه و ايران به ابراز تردید تروئيکا نسبت به حسن نیت ایران

پاریس،لندن و برلن نسبت به حسن نیت ایران ترديد دارند

سه کشور اروپایی که از آغاز عضو گروه ۱+۵ بودند و تاکنون برای ادامۀ مذاکره با ایران و “احیای برجام” اصرار  زیادی ورزیده‌اند، اینک با صدور بیانیه‌ای مشترک، نسبت به حسن نیت تهران ابراز تردید کرده و هشدار داده‌اند که برای یافتن نحوۀ برخورد مناسب با پروندۀ اتمی ایران، به رایزنی و مشاوره در سطح بین‌المللی خواهند پرداخت.

در پی گفتگوی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا با همتایان آلمانی، بریتانیایی و فرانسوی خود، این سه دولت اروپایی با صدور یک بیانیۀ مشترک، یادآوری کردند که “بعد از یک سال و نیم مذاکره، هماهنگ‌کنندۀ مذاکرات (اتحادیه اروپا) متنی نهایی ارائه کرد که به ایران اجازه می‌داد بار دیگر به تعهدات خود بازگردد و برای آمریکا نیز امکان بازگشت به برجام را فراهم می‌کرد”.

سه کشور اروپایی می‌افزایند که در این پیشنهادات، مذاکره‌کنندگان “تا جایی که ممکن بود انعطاف نشان دادند اما متأسفانه ایران تصمیم گرفت که از این فرصت تعیین‌کنندۀ دیپلماتیک استفاده نکند”.

به باور سه کشور اروپایی، ایران “برنامۀ اتمی خود را بسیار فراتر از آنچه در چارچوب یک برنامۀ غیرنظامی قابل توجیه بود، ادامه داده است”. آنها گوشزد می‌کنند که تهران حتی خواستار بسته شدن پروندۀ “پادمانی” شده (پروندۀ بقایای غیرقابل توجیه اورانیوم در سه مکان مختلف)؛ خواسته‌ای که از نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قابل قبول نیست.

لندن، پاریس و برلن می‌گویند که همین خواستۀ ایران “شکّ جدی در مورد نیات تهران ایجاد می‌کند و عزم ایران برای دستیابی به نتایج مثبت در چارچوب برجام را زیر سؤال می‌برد”.

از نظر این سه دولت اروپایی رفتار ایران با الزامات حقوقی ناشی از برجام هم‌خوانی ندارد و امکان احیای توافق اتمی را به خطر می‌اندازد. فرانسه، آلمان و بریتانیا در پایان بیانیه تأکید می‌کنند که موضع‌شان همچنان روشن است و نسبت به گذشته هیچ تغییری نکرده. به گفتۀ آنها “ایران باید با حسن نیت، با آژانس انرژی اتمی همکاری کامل داشته باشد”.

آنها با تهدیدی ضمنی، می‌گویند با توجه به این که ایران پیشنهاد روی میز را امضا نمی‌کند، پس آنها نیز در مورد “مناسب‌ترین نحوۀ مدیریت پروندۀ اتمی” با طرف‌های بین‌المللی خود رایزنی خواهند کرد. احتمالاً منظور از “طرف‌های بین‌المللی”، علاوه بر آمریکا، اسرائیل نیز می‌تواند باشد.

روند طولانی مذاکرات “احیای برجام” تا همین چند هفته قبل امیدواری‌هایی برانگیخته بود. بسیاری از فعالان اقتصاد و بازرگانی در ایران، چشم به‌راه بودند که توافق نهایی بزودی اعلام شود. اما این امیدها به بدبینی تبدیل شد. حتی جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که یکی از خوشبین‌ترین دست‌اندرکاران محسوب می‌شد، چند روز قبل صریحاً نسبت به آخر و عاقبت برجام ابراز تردید کرد.

واکنش روسيه و ایران به بیانیه سه کشور اروپایی عضو برجام

ساعاتی پس از انتشار بیانیه سه کشور اروپایی مبنی بر انتقاد از رویکرد ایران در قبال مذاکرات احیاء برجام و لزوم همکاری این کشور با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وزارت امور خارجه ایران، موضع‌گیری این کشورها را «غیرسازنده» و«انحرافی» خواند. میخائیل اولیانوف، نماینده ارشد روسیه در وین و در مذاکرات احیاء برجام، نیز بیانیه سه کشور اروپایی را «بی‌موقع» ارزیابی کرد. سه کشور اروپایی عضو برجام، فرانسه، بریتانیا و آلمان، در پی اصرار ایران مبنی بر دریافت تضمین‌هایی در راستای بر سر بسته شدن پرونده پادمانی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در بیانیه‌ای، روز شنبه ۱۰ سپتامبر، نسبت به حسن نیت ایران در روند مذاکرات احیاء برجام ابراز تردید کردند.

ناصر کنعانی،  سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ساعاتی پس از انتشار بیانیه سه کشور اروپایی عضو مذاکرات برجام و هشدار آنان نسبت به روند برخورد مناسب ایران با پرونده اتمی، این بیانیه را «غیرسازنده» و «خلاف حسن نیت» توصیف کرد و این کشورها را از «ورود به فاز تخریب روند دیپلماتیک برای یافتن راه‌حل جهت پایان دادن به اختلاف‌نظرهای معدود باقی‌مانده» برحذر داشت. 

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در حالی که انتشار بیانیه سه کشور اروپایی را موجب «تعجب و تاسف» عنوان کرد، افزود: «در شرایطی که تعاملات دیپلماتیک و تبادل پیام میان طرف‌های مذاکره و هماهنگ‌کننده گفتگوها برای نهایی کردن مذاکرات جریان دارد، سه کشور اروپایی در اقدامی انحرافی و به دور از رویکرد نتیجه‌بخش در مذاکرات، اقدام به صدور چنین بیانیه‌ای می‌کنند». 

در حالیکه کشورهای اروپایی عضو برجام، نسبت به حسن نیت ایران در مذاکرات احیاء برجام ابراز تردید کرده‌اند، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران بر «حسن نیت و اراده جدی جمهوری اسلامی ایران برای نهایی کردن» مذاکرات احیاء برجام تاکید کرد. 

ناصر کنعانی، با بیان اینکه «پیشرفت در مذاکرات در بسیاری از مقاطع در نتیجه ابتکارات جمهوری اسلامی ایران» بوده است، نسبت به «فضاسازی طرف‌های ثالث» که «با همه توان به دنبال به شکست کشاندن مذاکرات هستند»، هشدار داد.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، بیانیه سه کشور اروپایی را هم‌راستا با «مسیر» اسرائیل برای «شکست مذاکرات» عنوان کرد و تصریح کرد: این کشورها «بدیهی است در صورت تداوم چنین رویکردی، باید مسؤلیت نتایج آن را نیز بپذیرند».

بریتانیا، فرانسه و آلمان، در بیانیه خود تاکید کردند: خواستۀ ایران، مبنی بر بسته پرونده افشاء ذرات اورانیوم در سایت‌های اعلام نشده، «شکّ جدی در مورد نیات تهران ایجاد می‌کند و عزم ایران برای دستیابی به نتایج مثبت در چارچوب برجام را زیر سؤال می‌برد».

میخائیل اولیانوف، نماینده ارشد روسیه در وین و در مذاکرات احیاء برجام، نیز بیانیه سه کشور اروپایی را «خیلی بی‌موقع» ارزیابی کرد.

نماینده روسیه در نهادهای بین‌المللی در وین در توییتی نوشت: این بیانیه «واقعا بسیار بی‌موقع و نابهنگام بود». به گفته میخائیل اولیانوف، این بیانیه، «بطور دقیق در لحظه حساس گفتگو‌های وین و در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» صادر شد. 

^{برگرفته از : ار.اف.ای}