تلاش برای نجات طبیعت: کوپ-١٥، يک توافق تاریخی و جهانی

ترجمه آزاد از AFP

کشورهای سراسر جهان روز دوشنبه (١٩ دسامبر ٢٠٢٢) در مونترال توافقنامه‌ای را برای جلوگیری از تخریب تنوع زیستی و منابع آن که برای بشریت ضروری است، به تصویب رساندند.

پس از چهار سال مذاکره دشوار، ده روز و یک شب ماراتن دیپلماتیک، بیش از 190 کشور تحت حمایت چین، رئیس COP15 به توافق رسیدند.

این «پیمان صلح با طبیعت» که «توافق کونمینگ-مونترال» نامیده می‌شود، با هدف حفاظت از زمین، اقیانوس‌ها و گونه‌ها در برابر آلودگی، تخریب و بحران آب‌وهوایی است.

این کشورها بر روی نقشه راهی توافق کرده اند که به ویژه با هدف حفاظت از 30 درصد از کره زمین تا سال 2030 و افزایش کمک سالانه به تنوع زیستی در کشورهای در حال توسعه به 30 میلیارد دلار است.

هوانگ رانچیو، رئیس COP15 چین، در جلسه عمومی آخر شب، در ميان تشویق زياد نمایندگانی که ظاهر خسته بودند، گفت: “توافق به تصویب رسید”.

استیون گیلبولت، وزیر محیط زیست کانادا که پس از انصراف چین از برگزاری آن در کونمینگ به دلیل عدم ابتلا به کووید، مجبور به میزبانی این اجلاس شد، گفت: ما با هم گامی تاریخی برداشتیم.

ایجاد مناطق حفاظت شده بیش از 30 درصد از کره زمین، شناخته شده ترین اقدام از ميان 23 اقدام اتخاذ شده می باشد که به عنوان معادل تنوع زیستی که هدف اعلام شده نشست پاریس برای محدود کردن افزايش گرمایش جهانی به 1.5 درجه سانتیگراد بود، ارائه شده است. تا به امروز، 17 درصد از خشکی ها و 8 درصد از دریاها در حفاظت قرار گرفته اند.

اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا روز دوشنبه از “نتیجه تاریخی” این توافق که توافق پاریس برای آب و هوا را “تکمیل” می کند، ستایش کرد.

او افزود که جهان “اکنون دو میدان عمل برای حرکت به سمت اقتصاد پایدار تا سال 2050 را داراست.”

این متن همچنین به دلیل ضمانت‌هایی که به مردم بومی، نگهبانان 80 درصد از تنوع زیستی باقی‌مانده روی زمین به دلیل هدف آن برای احیای 30 درصد از زمین‌های تخریب‌شده و به نصف رساندن خطر مرتبط با مواد ضد آفت (آفت‌کش) اعطا می‌شود، مورد استقبال و توجه خاص قرار می‌گیرد و در تلاشی برای حل مشکل مالی، سوژه آتشين هميشگی بین شمال و جنوب، این توافق خواستار دستیابی به “حداقل 20 میلیارد دلار” کمک سالانه بین المللی برای تنوع زیستی تا سال 2025 و “حداقل 30 میلیارد دلار تا سال 2030” است.

“ستاره راهنما (قطبی)”

لی وایت، وزیر محیط زیست گابن، به خبرگزاری فرانسه گفت: “به طور غالب گفته شد که اين “توافق” برای هر دو طرف بهتر از آن چیزی است که ما انتظار داشتیم، چه برای کشورهای ثروتمند و چه برای کشورهای در حال توسعه. این نشانه یک متن خوب است.”

برای ماشا کالینینا از سازمان غیردولتی Pew Charitable Trusts: “حفاظت از حداقل 30 درصد از زمین ها و دریاها تا سال 2030 ستاره قطبی جدیدی است که ما از آن برای حرکت به سمت احیای طبیعت استفاده خواهیم کرد”.

برایان اودانل، از کمپین غیردولتی برای طبیعت، اضافه کرد: “گوزن‌ها، لاک‌پشت‌های دریایی، طوطی‌ها، کرگدن‌ها، سرخس‌های کمیاب از جمله میلیون‌ها موجوداتی هستند که چشم‌انداز آینده‌شان به‌طور قابل توجهی با این توافق بهبود خواهد یافت”.

برت واندر از سازمان غیردولتی آواز به خبرگزاری فرانسه خاطرنشان کرد: این متن “گامی مهم به جلو در مبارزه برای محافظت از حیات روی زمین است، اما کافی نخواهد بود”. وی افزود: “دولت ها باید به آنچه علم می گوید گوش دهند و به سرعت اهداف خود را برای محافظت از نیمی از زمین تا سال 2030 افزایش دهند.”

دانشمندان هشدار می دهند چون زمان رو به اتمام است. 75 درصد از اکوسیستم های جهان توسط فعالیت های انسانی تغییر می کند، بیش از یک میلیون گونه در معرض خطر انقراض قرار دارند و رفاه جهان در خطر است: بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان به طبیعت و خدمات آن بستگی دارد. به ویژه که برنامه ده ساله قبلی که در سال 2010 در ژاپن به امضا رسید به دلیل عدم وجود مکانیسم های اجرایی واقعی تقریباً به هیچ یک از اهداف خود دست نیافت.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، با اعتقاد به اینکه بشریت به “سلاح انقراض دسته جمعی” تبدیل شده است، از طرفین خواست تا “پیمان صلح با طبیعت” منعقد کنند.

تامین مالی در مرکز مباحث

در ازای تلاش‌های پرهزینه زیست‌محیطی مورد نیاز، بسیاری از کشورهای جنوب از کشورهای ثروتمند 100 میلیارد دلار در سال طلب کردند که 7 تا 10 برابر کمک‌های بین‌المللی فعلی برای تنوع زیستی است.

علاوه بر یارانه ها، کشورهای جنوب نیز به شدت برای ایجاد یک صندوق جهانی اختصاص داده شده به تنوع زیستی، مانند صندوقی که در ماه نوامبر برای کمک به آنها برای مقابله با آسیب های آب و هوایی به دست آمد، فشار آورده اند. در این زمینه، چین به مصالحه ای رسیده است: ایجاد شعبه ای اختصاص داده شده به تنوع زیستی در صندوق جهانی محیط زیست تا سال 2023 به نام FEM.